Ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Nam nâng cao chất lượng, hiệu quả các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm

Thứ năm - 08/06/2017 03:25 1.041 0
Nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa, tiến tới xây dựng một nền tư pháp trong sạch, hiện đại là chủ trương quan trọng, nhất quán của Đảng ta đặt ra cho công tác tư pháp. Đây cũng được xem là một trong những giải pháp hữu hiệu nhằm phòng, chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Thực tiễn cho thấy, để thực hiện tốt chủ trương này có rất nhiều biện pháp như: tích cực mở các lớp tập huấn, tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa... Bên cạnh đó, một trong những biện pháp đạt hiệu quả tối ưu hiện nay là tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm để các cán bộ, Kiểm sát viên tham dự, học tập, rút kinh nghiệm chung.
Quán triệt chủ trương của Đảng, Quốc hội và sự chỉ đạo của VKSND Tối cao về nâng cao chất lượng tranh tụng tại Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002, Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị, Hiến pháp năm 2013 và Chỉ thị số 09/CT-VKSTC ngày 06/4/2016 của Viện trưởng VKSND Tối cao, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo VKSND tỉnh Hà Nam đã chủ động xây dựng kế hoạch, đề ra chỉ tiêu và chỉ đạo các đơn vị cấp phòng, VKSND cấp huyện phối hợp với Tòa án tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm, coi đây là khâu công tác đột phá và là giải pháp tự đào tạo qua thực tiễn hữu hiệu, góp phần quan trọng tạo nên những chuyển biến tích cực về chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa, từng bước đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp. Lãnh đạo VKSND tỉnh giao cho Phòng THQCT và KSXX phúc thẩm án hình sự là đơn vị đầu mối, chịu trách nhiệm theo dõi, tổng hợp kết quả tổ chức các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm ở cả hai cấp kiểm sát. Tại các cuộc họp giao ban và các đợt kiểm tra công tác, VKSND tỉnh đều đánh giá kết quả thực hiện của từng đơn vị, chỉ ra những ưu điểm cũng như tồn tại, thiếu sót để các đơn vị rút kinh nghiệm chung nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng các phiên tòa theo yêu cầu cải cách tư pháp.
 
Một phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm qua hệ thống truyền hình trực tuyến đến hai ngành Viện kiểm sát  - Tòa án

 Trong 03 năm trở lại đây (2015-2017), VKSND hai cấp tỉnh Hà Nam đã phối hợp với Tòa án tổ chức được 139 phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm, vượt chỉ tiêu của ngành đề ra (Năm 2015: 46 phiên tòa/33 Kiểm sát viên làm án hình sự. Năm 2016: 48 phiên tòa/33 Kiểm sát viên làm án hình sự. 6 tháng đầu năm 2017: 45 phiên tòa/35 Kiểm sát viên làm án hình sự). Trong đó có 07 phiên tòa tổ chức qua hệ thống truyền hình trực tuyến, 05 phiên tòa tổ chức cho cán bộ hai cấp, ba ngành Công an - Viện kiểm sát - Tòa án tham dự.

Có thể thấy số lượng phiên tòa rút kinh nghiệm đã được nâng lên qua các năm và việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm đã dần đi vào nề nếp. Các vụ án được lựa chọn để tổ chức rút kinh nghiệm khá đa dạng, tập trung vào những vụ án có tính chất phức tạp, nhiều bị cáo tham gia, được cấp ủy, chính quyền và dư luận xã hội quan tâm hoặc những vụ án bị cáo chối tội, kháng cáo kêu oan, có Luật sư tham gia bào chữa… để Kiểm sát viên có điều kiện rèn luyện, phát huy tối đa khả năng tranh tụng của mình. Về hình thức tổ chức phiên tòa, bên cạnh việc tham dự trực tiếp tại Hội trường xét xử và rút kinh nghiệm nội bộ, nhiều đơn vị còn tổ chức thông qua hệ thống truyền hình trực tuyến đến hai cấp và rút kinh nghiệm liên ngành, mở rộng thành phần tham dự tới Cơ quan Điều tra; đặc biệt có sự theo dõi, giám sát của Thường trực Tỉnh ủy và Ban Nội chính Tỉnh ủy. Đáng chú ý, nhiều đơn vị đã kết hợp tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm gắn với xét xử lưu động nên đạt hiệu quả cao về công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong nhân dân.

Nhằm phát huy tối đa hiệu quả các phiên tòa rút kinh nghiệm, các đơn vị đều đặc biệt quan tâm đến việc phân công Kiểm sát viên THQCT và KSXX tại phiên tòa. Theo đó, ngoài việc lựa chọn các Kiểm sát viên có năng lực, bề dày kinh nghiệm, bản lĩnh chính trị vững vàng để giao giải quyết vụ án thì các Kiểm sát viên mới được bổ nhiệm cũng được phân công thực hành quyền công tố tại phiên tòa rút kinh nghiệm để rèn luyện thử thách. Từ đó, tạo điều kiện để tất cả các Kiểm sát viên tự hoàn thiện kỹ năng, nâng cao năng lực nghiệp vụ của bản thân.

Công tác chuẩn bị tham gia phiên tòa được thực hiện tốt. Các Kiểm sát viên đã phối hợp chặt chẽ với Tòa án bảo đảm cho phiên tòa rút kinh nghiệm diễn ra theo đúng kế hoạch. Đồng thời, nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án, các chứng cứ buộc tội và gỡ tội, chuẩn bị đề cương xét hỏi, dự thảo luận tội và dự kiến những tình huống tranh luận. Chính vì vậy, tại phiên tòa, các Kiểm sát viên đã chủ động tham gia xét hỏi, đối đáp, tranh luận dân chủ với bị cáo, luật sư, linh hoạt trong việc xử lý các tình huống phát sinh. Sau phiên tòa, các đơn vị đã nghiêm túc họp rút kinh nghiệm để nhận xét, đánh giá hoạt động của Kiểm sát viên, chỉ ra những ưu điểm, tồn tại và đề ra giải pháp khắc phục.



Một buổi họp rút kinh nghiệm sau phiên tòa

Hiệu quả của việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm đã đem lại những chuyển biến tích cực trong hoạt động thực hành quyền công tố tại phiên tòa. Một số hạn chế trước đây của Kiểm sát viên tại các phiên tòa như: Tư thế, tác phong chưa nghiêm; chưa chủ động xét hỏi, nội dung câu hỏi chưa đi vào trọng tâm, chưa làm rõ hành vi phạm tội của bị cáo; bản luận tội chưa phân tích rõ nguyên nhân, điều kiện dẫn đến hành vi phạm tội của bị cáo; lập luận chưa sắc bén, thiếu tính thuyết phục... đến nay đã từng bước được khắc phục. Nhận thức của cán bộ, Kiểm sát viên về vai trò của mình trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự ngày càng đầy đủ; kỹ năng của Kiểm sát viên tại phiên tòa được nâng cao; chất lượng tham gia xét hỏi, tranh tụng tại phiên tòa ngày càng được thực hiện tốt. Từ đó, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ hai cấp ngành Kiểm sát Hà Nam từng bước trưởng thành, đáp ứng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Tuy nhiên, công tác tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm trong Ngành kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Nam cũng còn một số hạn chế như: Có đơn vị việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm còn chạy theo chỉ tiêu; một số vụ án được lựa chọn để tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm có nội dung đơn giản dẫn đến hiệu quả rút kinh nghiệm chưa cao; các vấn đề rút kinh nghiệm sau phiên tòa còn mức độ, chưa phản ánh toàn diện các nội dung cần rút kinh nghiệm; công tác phối hợp với Tòa án trong việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm có lúc còn chưa kịp thời...

Để khắc phục những tồn tại nêu trên và nhằm đưa công tác tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm đi vào nề nếp, đạt hiệu quả thiết thực hơn nữa, vừa qua VKSND tỉnh Hà Nam đã chủ động xây dựng và ký kết với Tòa án cùng cấp Quy chế phối hợp trong việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm; đồng thời, chỉ đạo 100% VKSND các huyện, thành phố căn cứ Quy chế của cấp tỉnh, tổ chức ký kết ngay Quy chế của cấp mình để triển khai đồng bộ, hiệu quả. Đây được xem là một giải pháp hữu hiệu, hứa hẹn sẽ mang lại nhiều chuyển biến tích cực trong việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm trong thời gian tới đây.

Bên cạnh đó, để nâng cao hơn nữa chất lượng các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm, thiết nghĩ các đơn vị kiểm sát hai cấp tỉnh Hà Nam cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Một là, Tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện tốt các Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới, Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 và Chỉ thị số 09/CT-VKSTC ngày 06/4/2016 của Viện trưởng VKSND Tối cao về tăng cường các biện pháp nâng cao chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa. Cán bộ, Kiểm sát viên phải nhận thức đúng về vai trò của việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm, xem đây hiện là biện pháp hữu hiệu nhất để bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử, đặc biệt là kỹ năng tranh tụng của Kiểm sát viên. Từ đó, tích cực tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm bảo đảm thiết thực, hiệu quả.

Hai là, Triển khai thực hiện tốt Quy chế số 02/QCPH-VKS-TAND ngày 29/5/2017 giữa Viện kiểm sát và Tòa án nhân dân tỉnh trong việc phối hợp tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm. Phối hợp chặt chẽ với Tòa án trong việc lựa chọn, tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm, đặc biệt là công tác rút kinh nghiệm sau phiên tòa. Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, các Kiểm sát viên phải làm tốt công tác chuẩn bị, nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án, nắm chắc các chứng cứ buộc tội, gỡ tội, dự thảo luận tội, bài phát biểu quan điểm và dự kiến các câu hỏi, các vấn đề cần tranh luận, đối đáp tại phiên tòa. Trong quá trình xét xử, Kiểm sát viên phải tập trung, kiểm sát chặt chẽ hoạt động của những người tiến hành và người tham gia tố tụng; ứng xử linh hoạt, kịp thời nắm bắt, bổ sung những diễn biến mới tại phiên tòa; thực hiện tốt việc tranh luận để bảo vệ quan điểm truy tố của Viện kiểm sát.

Ba là, Nhanh chóng ban hành Hướng dẫn công tác tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm và biểu mẫu biên bản họp rút kinh nghiệm sau phiên tòa để hai cấp kiểm sát nhận thức và thực hiện thống nhất về cách thức tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm cũng như các vấn đề cần được nhận xét, rút kinh nghiệm tại mỗi phiên tòa.

Bốn là, Chú trọng công tác tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho các cán bộ, Kiểm sát viên và bố trí vào công tác THQCT và KSXX hình sự sao cho phù hợp. Mỗi Kiểm sát viên phải xác định được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng tranh tụng, qua đó, thường xuyên học hỏi, tự nghiên cứu nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện tác phong, phương pháp và kỹ năng THQCT và KSXX hình sự như: Kỹ năng nghiên cứu hồ sơ vụ án, kỹ năng kiểm tra, đánh giá chứng cứ, kỹ năng đối đáp, tranh luận tại phiên tòa… Các cán bộ, Kiểm sát viên phải nêu cao tinh thần phê bình và tự phê bình trong cuộc họp rút kinh nghiệm.

Năm là, Quan tâm hơn nữa đến việc tổng kết, xây dựng các chuyên đề nghiệp vụ để vận dụng, hỗ trợ cho Kiểm sát viên làm tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử tại phiên tòa. Đồng thời, chú trọng tổ chức Hội nghị sơ kết, tổng kết việc tổ chức các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm, trong đó đánh giá những kết quả đã đạt được, những thiếu sót, tồn tại, đề ra các giải pháp để thực hiện tốt hơn trong thời gian tiếp theo.

Tác giả: Nguyễn Tú

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây